Mentor Liderlik Danışmanlık

Richard Boyatsiz son Harvard Business Review makalesinde, insanların rasyonel argümanlarla değil duygusal argümanlarla ikna olduğunu anlattığından beri bunun işimi yani liderlik gelişim çalışmalarımızı nasıl etkileyeceği üzerine düşünüyorum. Eğer en iyi hikaye anlatan, en iyi dinleyen, kendini en iyi ifade eden, karşısındakinin duygusunu en iyi anlayan ve bu duyguyu paylaşabilen hatta kendi duygusunu gösterebilen liderler, bu zorlu dönemde en başarılılar olacaksa üzerine odaklanarak çalışacağımız yetenekler de bir miktar değişime uğrayacak demektir. Bu bilgi; hayatı araştırmaya, rakama, bilimsel doğrulamaya dayandıran Batı dünyası için geçerli olsa da Doğu için yeni değil aslında. Özellikle aydınlanma amaçlı meditasyona verdiği ağırlıkla, diğer Budist okullarından ayrışan Zen Öğretisi'nin hikayeleri, bugünün gerçekliğine ilaç kıvamında. Dövüş sporları öğrencisi hocasına gider ve "dövüş konusunda uzmanlaşmak istiyorum. Ne kadar zamanımı alır?" der. Hoca "10 yıl" cevabını verir. Sabırsız öğrenci atlar "Ama bu çok uzun. Ben daha hızlı uzmanlaşmak istiyorum. Çok çalışırım, herkesten daha uzun saatler egzersiz yaparım, tüm hayatımı buna adarım. O zaman ne kadar sürer?" diye sorar. Hoca öğrenciye şöyle bir bakar, biraz düşünür ve "20 yıl" der. Bu hikayedeki öğrenci, bugün okullarından çok iyi derecelerle mezun olup iyi bir işe başlamış ve bir an önce yükselmek isteyen gençleri hatırlatıyor. Hikayedeki hocanın mesajı aynen onlar için de geçerli: Elde etmek istediğin uzmanlık için öğrenmen gereken ilk şey, sabırdır. Hızlanabilmek için önce yavaşlamayı öğrenmelisin. Hayatta bazı şeyler hızlı öğrenilmiyor. Kendimizle ilgili farkındalık bunlardan ilki. Diğer insanları okumak, anlamak, insan davranışının altında yatanları kavrayabilmek, duygusal zekası yüksek bir insan duruma gelmek de böyle. Boşuna dememişler "sabır ve sebat, dağları yerinden oynatır" diye. Anlatmak istediğim bir diğer hikaye yönetim kademesinde yükselmiş, başarısını kendine ve dünyaya ispatlamış, becerisi, bilgisi ve özgüveni yüksek liderin gelişimine yönelik... Japonya'nın çok hızlı bir gelişme yaşadığı, "Aydınlanmış Yönetim Dönemi" diye bilinen "Meiji" esnasında Zen ustasına bir ziyaretçi gelir. Amacı ustanın öğretisi üzerine uzmanlaşmaktır. Usta, ziyaretçisine çay ikram eder. Ancak fincan dolduktan sonra da çayı dökmeye devam eder. Ta ki ziyaretçi, kendini tutamayıp "görmüyor musun fincan doldu, daha fazla almıyor" diyene kadar... Usta durur ve "Tıpkı fincanın gibi sen de kendi görüşlerin, inançların ve varsayımlarınla dolusun. Sen fincanını boşaltmazsan ben sana nasıl bir şey öğretebilirim?" diye sorar. Bilgili, becerili ve özgüvenli olmak liderlik yolunda insanları önemli bir noktaya getiren özelliklerdir elbette ama tamamen "kendiyle dolu olmak" da öğrenmenin önündeki en büyük engel. Bazen yeni bir şey öğrenmek için gereken tek şey, bildiklerimizi unutmaktır. Liderlik gelişiminde her zaman üzerinde çalışılan esas konu, liderin 'ne bildiği'nden ve 'nasıl davrandığı'ndan ziyade 'kim olduğu' idi. Şimdi doğudan ya da insanların kendi hayatlarından gelen hikayeler, bu çalışmaya resmen dahil oluyor, derinleştiriyor ve zenginleştiriyor.